داروی پیشگیری از ایدز در ایران

اینکه می گویند پیشگیری بهتر از درمان است در مورد بیماری ایدز هم صادق است .استفاده از داروی پیشگیری ایدز در ایران و تمام دنیا تنها راه مصون ماندن از شر این بیماری و عواقب مربوط به آن می باشد

در این مقاله هدفمان بررسی دارو و شرایطی است که شخص با مصرف آن بتواند از شر ایدز راحت شود البته اشخاصی که در معرض این بیماری قرار گرفتند

اگر به هر دلیل نگران هستید که الوده به ویروس ایدز شده اید می­توانید با انجام یکسری اقدامات پیشگیرانه از ابتلا به این ویروس جلوگیری کنید. در واقع این نوع روش درمان، ویژه ی کلیه افرادی است که به هر دلیلی در معرض ویروس قرار گرفته­ اند. مثلا افرادی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفته ­اند و یا این که سوزن آلوده وارد بدنشان شده است.

پیشگیری پس از تماس تصادفی، یک نوع روش درمانی دارویی ضد ویروسی است که بلافاصله پس از این که فرد در معرض اچ آی وی قرار گرفت، شروع می ­شود. هدف آن این است که به سیستم ایمنی افراد این شانس را بدهد که در مقابل اچ آی وی مقاومت کنند و از انتشار این ویروس در بدن جلوگیری کنند. این درمان معمولا یک ماه طول می کشد که طی آن دو یا سه نوع داروی ضد ویروسی که به طور معمول برای افراد مبتلا به اچ آی وی تجویز می­شوند، برای پیشگیری در این افراد نیز تجویز می­ شود.

قرص ضد ایدز PrEP تأثیر بسیار زیادی در پیشگیری از بیماری ایدز دارد؛ اما در صورتی که به‌طور منظم مصرف نشود، تأثیر خود را از دست می‌دهد. مصرف روزانه قرص ضد ایدز PrEP خطر ابتلا به ایدز از طریق رابطه جنسی را تا ۹۰% کاهش می‌دهد. این میزان از کاهش خطر ابتلا به ایدز با استفاده از کاندوم و دیگر روش‌های پیشگیری افزایش می‌یابد. همچنین خطر ابتلا به ایدز در افرادی که از داروهای تزریقی استفاده می‌کنند، پس از مصرف PrEP تا ۷۰% کاهش می‌یابد.

داروی پیشگیری از ایدز در ایران می تواند جایگزین کاندوم می شود؟

همین ابتدا خیالتان را راحت کنیم که به هیچ وجه، استفاده از کاندوم همچنان امن ترین روش برای پیشگیری از ابتلای افراد به بیماری های منتقل شونده از راه جنسی و مخصوصا ایدز به شمار می آید و حتی در صورت مصرف دارو و تزریق واکسن ها نیز به هیچ وجه نباید استفاده از کاندوم را ترک نمود. تنها در صورتی که یک همسر دارید که او نیز فقط با شما رابطه دارد و هر دو نفر برای بیماری های مقاربتی آزمایش شده اید می توانید استفاده از کاندوم را کنار بگذارید.

مصرف روزانه و مداوم کلید اصلی در کارایی قرص های ضد ایدز است.

تاثیر پیشگیری پس از تماس تصادفی

پیشگیری پس از تماس، هم در نمونه ­های انسانی و هم در نمونه ­های حیوانی مورد مطالعه قرار گرفته است. شواهد زیادی وجود دارند که کارآمد بودن این نوع درمان را در پایین آوردن خطر ابتلا به عفونت اچ آی وی اثبات می­ کنند. ن

تایج این مطالعات بسیار فراگیر شده­ اند و در پی آن کشورهای زیادی دستورالعمل ­هایی را پیشنهاد می ­دهند برای استفاده از پیشگیری پس از قرار گرفتن در معرض اچ آی وی هم در اتفاقات شغلی (مثلا در معرض قرار گرفتن کارمندان مراکز بهداشتی) و هم در موارد غیرشغلی (مثلا فردی که رابطه ی جنسی محافظت نشده داشته است).

چه عواملی در کارآیی پیشگیری پس از تماس دخیلند؟

1. شروع با تاخیر: برای این که پیشگیری پس از تماس کارساز باشد، دوره­ ی درمانی را باید هر چه سریع تر یعنی ظرف مدت ۷۲ ساعت آغاز کنید. در صورت طولانی تر شدن این مدت اثر درمانی شدیدا کاهش می یابد.
2. ویروس مقاوم: شخصی که اچ آی وی را انتقال داده است (عامل) ممکن است اچ آی وی از نوع “مقاوم در مقابل دارو” را داشته باشد که در این صورت روش پیشگیری پس از تماس تصادفی را بی تاثیر می کند.
3. پیگیری: شما باید دوره ­ی درمانی را دقیقا طبق تجویز دکتر پیگیری کنید. این داروها مانند هرداروی دیگری یکسری عوارض جانبی ممکن است داشته باشند که کامل کردن دوره­ ی درمانی ۲۸ روزه را برای شما دشوار کنند اما نا امید نشوید و تحت نظر پزشک درمان خود را کامل کنید.

داروی پیشگیری از ایدز در ایران پس از تماس برای چه کسانی سودبخش است؟

• افرادی که در محل کار در معرض خون و یا مایعات بدن قرار گرفته اند: در سراسر جهان این اتفاق که افراد در معرض خون و یا مایعات بدن در زمان کار کردن قرار گیرند، شایع است، مخصوصا کسانی که در مراکز بهداشتی کار می ­کنند.
• قربانیان تجاوز جنسی: این نوع پیشگیری مخصوصا برای کودکانی است که مورد تجاوز جنسی قرار گرفته اند زیرا آن ها بیشتر مستعد پارگی پوست هستند. مطالعات نشان می دهد که میزان پیگیری این نوع پیشگیری در بین قربانیان تجاوز جنسی بسیار پایین است و دلایل آن بدنامی، ضربه­ ی روحی، عوارض جانبی و کمبود حمایت است که در پی تجاوز جنسی می آیند. ب

نابراین نقش خانواده ها در آموزش این مسائل به کودکان و حمایت آنها جهت دریافت درمان می ­تواند بسیار موثر باشد. به جز کودکان، کلیه افراد در هر سنی که مورد تجاوز قرار گرفته ­اند نیز باید جهت مشاوره در مورد دریافت درمان پیشگیرانه به مراکز مشاوره بیماری­ های رفتاری و یا پزشک مراجعه کنند.

• افرادی که از طریق رابطه ی جنسی توافقی در معرض اچ آی وی قرار گرفته اند: اگر اطمینان دارید که شریک جنسی شما مبتلا به اچ آی وی است باید از این نوع درمان استفاده کنید. این موضوع می تواند بسته به شرایط و یا این که شریک شما از گروه “پرخطر” است یا خیر، متغیر باشد. معمولا اگر در رابطه ­ی جنسی دخول صورت نگرفته باشد این نوع پیشگیری را توصیه نمی ­کنیم.

به هر حال در صورتی که هیچ اطلاعی در مورد ابتلا یا عدم ابتلای شریک جنسی خود ندارید می تواند قبل از هرگونه برقراری رابطه از او در خواست کنید که کیت آزمایش اچ آی وی بدهد.

• افرادی که از طریق سرنگ در معرض قرار گرفته اند: افرادی که از لوازم تزریق مشترک استفاده کرده ­اند و می ­دانند که شریکشان مبتلا به اچ آی وی است باید از این روش استفاده کنند. افرادی که از سرنگ­های دور انداخته شده در مراکز بهداشتی آسیب دیده اند، نیازی نیست که از این روش استفاده کنند زیرا ویروس نمی تواند در خارج از بدن مدت زمان زیادی دوام بیاورد، پس احتمال این که آن سرنگ به ویروس آلوده باشد بسیار کم است.

خطرات و عوارض جانبی

همانند دیگر روش های دارویی ضد رترو ویروسی، این روش هم عوارض جانبی خودش را دارد مثل اسهال، سردرد، حالت تهوع، استفراغ و خستگی. برخی از این عوارض می­ توانند شدید باشند. همچنین این خطر وجود دارد که این روش در افراد موجب مقاومت دارویی شود.

اسامی داروی پیشگیری از ایدز در ایران

طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت، معمولا درمان پیشگیرانه با دو داروی زیدووودین و لامیوودین که از داروهای ضد ویروسی هستند و برای درمان مبتلایان به اچ آی وی نیز کاربرد دارند، انجام می­شود.

بهترین راه انتخاب روش درمان مناسب مراجعه به مراکز مربوطه و مشورت با پزشک می باشد.

دسترسی به پیشگیری پس از تماس تصادفی

در ایران هر فردی که فکر کند در معرض اچ آی وی قرار گرفته است می­تواند با مراجعه به مراکز مشاوره بیماری­های رفتاری از این نوع درمان استفاده کند.

متاسفانه هنوز هم در دنیا مکان­هایی وجود دارند که پیشگیری پس از تماس را از افرادی که به آن نیاز دارند دریغ می ­کنند. برای نمونه مطالعه ­ای در آفریقای جنوبی نشان داد افرادی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفته اند از این درمان بی بهره بوده اند. هم جنس گریزی و کمبود دانش در مورد تجاوز مرد به مرد از دلایلی هستند که مردان در آفریقای جنوبی به این درمان دسترسی ندارند.

چرا پیشگیری کنیم؟

پیشگیری پس از تماس تصادفی تنها یک اقدام پیشگیرانه ­ی کوتاه مدت است که در مواقع اورژانسی از آن استفاده می­شود. پیشگیری پس از تماس تصادفی آخرین راه حل برای جلوگیری از اچ آی وی است و تنها زمانی استفاده می­شود که روش­های دیگر کارساز نبوده اند. بنابراین در وهله اول موثرترین و کار آمد­ترین راه­ها جلوگیری از در معرض قرار گرفتن با ویروس است. به عنوان مثال برقراری رابطه جنسی با کاندوم، عدم برقراری رابطه با افراد مختلف و استفاده از سرنگهای استریل در تزریق مواد یا دارو.

به هر حال با توجه به افزایش در دسترس بودن این روش و افزایش آگاهی عمومی، افراد می­ توانند از آن به عنوان کاهش دهنده ­ی خطر ابتلا به عفونت اچ آی وی مخصوصا در موارد تجاوز جنسی و یا مواردی که افراد وضعیت اچ آی وی شریک خود را می ­دانند استفاده کنند.